สมการเชิงเส้น คือสมการที่แต่ละพจน์มีเพียงค่าคงตัว หรือเป็นผลคูณระหว่างค่าคงตัวกับตัวแปรยกกำลังหนึ่ง ซึ่งจะมีดีกรีของพหุนามเท่ากับ
0 หรือ 1 สมการเหล่านี้เรียกว่า "เชิงเส้น" เนื่องจากสามารถวาดกราฟของฟังก์ชันบนระบบพิกัดคาร์ทีเซียนได้เป็นเส้นตรง
รูปแบบทั่วไปของสมการเชิงเส้นในตัวแปร x และ y คือ
y = ax+b
โดยที่ a
คือค่าคงตัวที่แสดงความชันหรือเกรเดียนต์ของเส้นตรง
และพจน์ b แสดงจุดที่เส้นตรงนี้ตัดแกน y
สำหรับสมการที่มีพจน์ x2, y1/3, xy ฯลฯ ที่มีดีกรีมากกว่าหนึ่งไม่เรียกว่าเป็นสมการเชิงเส้น
รูปแบบทั่วไป
สมการเชิงเส้นที่ซับซ้อน
อย่างเช่นตัวอย่างข้างบน สามารถเขียนใหม่โดยใช้กฎเกณฑ์ของพีชคณิตมูลฐานให้อยู่ในรูปแบบที่ง่ายขึ้น
ในสิ่งที่จะอธิบายต่อไปนี้ อักษรตัวใหญ่ใช้แทนค่าคงตัว
(ที่ไม่ระบุจำนวน) ในขณะที่ x และ y คือตัวแปร
Ax+By+C=0
เมื่อ A กับ B ไม่เป็นศูนย์พร้อมกัน
สมการในรูปแบบนี้มักเขียนให้ A ≥ 0 เพื่อความสะดวกในการคำนวณ กราฟของสมการจะเป็นเส้นตรง และทุกๆ
เส้นตรงสามารถนำเสนอให้อยู่ในรูปแบบข้างต้นนี้ได้ เมื่อ A ไม่เท่ากับ 0 ระยะตัดแกน x จะอยู่ที่ระยะ −C/A และเมื่อ B ไม่เท่ากับ 0 ระยะตัดแกน y จะอยู่ที่ระยะ −C/B ส่วนความชันของเส้นตรงนี้มีค่าเท่ากับ −A/B
รูปแบบมาตรฐาน
รูปแบบมาตรฐาน
Ax+By=C
เมื่อ
A และ B
ไม่เป็นศูนย์พร้อมกัน และทั้ง A, B, C จะต้องเป็นจำนวนเต็มที่มีตัวหารร่วมมากเท่ากับ
1 และมักเขียนให้ A ≥ 0
เพื่อความสะดวกเช่นกัน รูปแบบมาตรฐานนี้สามารถแปลงให้เป็นรูปแบบทั่วไปได้ไม่ยากนัก
ข้อสังเกต
ข้อสังเกต
1.
สมการเชิงเส้นสองตัวแปร
เป็นสมการที่มีตัวแปรสองตัวเลขชี้กำลังของตัวแปรแต่ละตัวเป็น 1 และไม่มีการคูณกันของตัวแปร
2.
คำตอบของสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ที่มี x และ y
เป็นตัวแปรได้แก่ค่าของ x และ y ที่ทำให้สมการเป็นจริง นิยมเขียนในรูปคู่อันดับ ( x , y ) เช่น (4,8) จะได้ว่า x = 4 , y = 8
**สมการในรูป y = ax b เรียกว่า
รูปมาตรฐานของสมการเชิงเส้นสองตัวแปร โดย a เรียกว่าความชันของเส้นตรง
ซึ่งค่าของ a และ b จะทำให้ทราบลักษณะกราฟดังนี้คือ
1.
ค่าของ a บอกให้ทราบว่ากราฟทำมุมอย่างไรกับแกน
x ดังนี้
a > 0 กราฟจะทำมุมแหลมกับแกน x
a < 0 กราฟจะทำมุมป้านกับแกน x
a = 0 กราฟจะขนานกับแกน x
a > 0 กราฟจะทำมุมแหลมกับแกน x
a < 0 กราฟจะทำมุมป้านกับแกน x
a = 0 กราฟจะขนานกับแกน x
2.
ค่าของ b จะบอกให้ทราบว่ากราฟตัดแกน y ที่จุดใด โดยกราฟจะตัดแกน y ที่ ( 0 , b)
3.
ถ้าสมการใด ๆ ที่มีค่า a เท่ากัน
จะได้กราฟที่ขนานกัน
4.
ถ้าสมการใด ๆ ที่มีค่า a คูณกันได้ –1 จะได้กราฟ 2 เส้นตั้งฉากกัน
5. เนื่องจากกราฟของสมการ y =
ax b เป็นเส้นตรง
ดังนั้นในการเขียนกราฟของสมการดังกล่าวจึงสามารถทำได้โดยการหาจุดเพียง 2 จุด ที่แทน (x, y) แล้วทำให้สมการนั้นเป็นจริง
ที่มา
: http://www.trueplookpanya.com/new/cms_detail/knowledge/21863-00/
http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%99
http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%99